|
وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلاَلَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ
– „улардан юкларини ва устларидаги кишанларини олиб ташлайди“. [7:157]
Бу ерда худди Бану Исроил ва бошқаларга юклаганидек, бизнинг устимизга ҳам оғир ишларни юкламаслигини сўраб, Аллоҳга дуо қилиняпти. Уларга тавба учун бир-бирларини ўлдириш ишини юклаганди. Аллоҳ бу дуони ижобат қилиб, бизга тавба йўлини осон қилиб беряпти. У Бану Исроилда бўлгани каби бир-биримизни ўлдириш эмас, кўнгилни холис Худога боғлаб, гуноҳни тарк қилиш, гуноҳ қолдирган доғларни тозалаш ва қайтиб унга яқинлашмаслик, холос.
(رَبَّنَا وَلاَ تُحَمِّلْنَا مَا لاَ طَاقَةَ لَنَا بِهِ Парвардигоро, бизларни тоқатимиз етмайдиган нарсага зўрлама!) яъни, эй Парвардигор, худди олдинги умматларга юборганингдек, бизга тоқатимиз етмайдиган ой тутилиши (ер ютиши), ҳайвонга айланиш, вайрон бўлиш ва яшин уриш каби балоларни юборма.
Аллоҳ Таоло бизга ўзимизга оғирлик қиладиган ишларни юкламаслигини сўраб дуо қилишни ўргатганидан кейин тоқатимиз етмайдиган ишлар учун бизни жазоламаслигини сўраб ҳам дуо қилишни ўргатди. У Раҳмли ва Шафқатли Зотдир.
(وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا Бизларни афв эт, (гуноҳларимизни) мағфират қил, (ҳолимизга) раҳм айла!) Олдинги дуо каби Аллоҳ Таоло буни Парвардигоро сўзи билан бошламади. Чунки бу уч дуо олдинги уч дуога муқобил тарзда келяпти. Кейингилар олдингиларга ҳам атф ва ҳам натижа бўляпти. Авф этиш унутиб ва билмасдан қилинган иш учун азобламасликнинг, мағфират қилиш агар устимизга оғир ишлар юкланадиган бўлса, уларни яхши бажара олмаслигимизнинг муқобилидир.
Раҳмат эса тоқатимиз кўтара олмайдиган ишлар учун жазоланишимизнинг муқобилидир.
(أَنتَ مَوْلاَنَا Ўзинг хожамизсан!) яъни, Подшоҳимиз, Хожамиз, Бошқарувчимиз. Бу сўз аслида масдар бўлиб, ундан фоил ирода қилиняпти. Яъни, Сен бизнинг Хожамизсан, денглар, деган маънода.
(فَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ Бас, бу кофир қавм устига Ўзинг бизни ғолиб қил!) Фо сабабни ифодалаб келяпти. Чунки Аллоҳдан нусрат сўраб дуо қилишнинг сабаби Аллоҳнинг Хожа, Подшоҳ, Бошқарувчи Зот эканлигидир. Масалан, сен сахийсан-ку, менга саховат кўрсат ёки сен паҳлавонсан-ку, қўшнингни ҳимоя қил, дейсиз.
Имом Аҳмад Абу Зардан чиқарган ҳадисда Пайғамбар с.а.в. шундай дейидилар:
«أُعْطِيتُ خَوَاتِيمُ سُورَةِ الْبَقَرَةَ مِنْ كَنْزٍ تَحْتَ الْعَرْشِ وَلَمْ يَعْطَهُنَّ نَبِيٌّ قَبْلِى»
«Менга Бақара сурасининг охирлари Аршнинг остидаги кондан берилди. Улар мендан олдинги бирон пайғамбарга берилмаган».
Имом Аҳмад Ҳузайфа йўлидан чиқарган ҳадисда мана бундай дейилган:
«... وَأُعْطِيتُ هَذِهِ الآيَاتِ مِنْ آخِرِ الْبَقَرَةِ مِنْ كَنْزٍ تَحْتَ الْعَرْشِ لَمْ يَعْطَهَا نَبِيٌّ قَبْلِى»
«...Бақара сурасидаги бу охирги оятлар менга Арш остидаги кондан берилди. Улар мендан олдинги бирон пайғамбарга берилмаган».
@ @ @
229-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232